Kartacze - danie z kuchni regionalnej - przepis

Kartacze - z litewskiego cepeliny, to potrawa regionalna, popularna w północno-wschodniej Polsce. Jest to rodzaj dużej, nadziewanej mięsem pyzy ziemniaczanej zrobionej z mieszaniny surowych i ugotowanych ziemniaków. 

To danie zna pewnie każdy kto mieszka w połnocno-wchodniej Polsce, albo bywał na wycieczkach na Litwie. Moja prababcia pracowała kiedyś w restauracji i przepis z którego tam korzystała, pozostał w naszej rodzinie na stałe. Osobiście nauczyłam się go od mojej babci, z którą bardzo często gotowałam na obiad kartacze. To danie jest dość pracochłonne, ale smak rekompensuje poty wylane na ugotowanie go.

Składniki: 

3 kg ziemniaków

około 6 szt. ugotowanych średniej wielkości ziemniaków

sól

pieprz

majeranek

czosnek

1 kg mięsa mielonego wieprzowego

4 cebule

mąka ziemniaczana

boczek na skwarki

Przygotowanie:

Surowe ziemniaki należy zetrzeć na tarce razem z 2 cebulami. Następnie należy odcisnąć je z wody tak, aby pulpa nie była mokra. Wyciśniętą wodę z ziemniaków zostawić w naczyniu i poczekać, aż opadnie w niej krochmal. Gotowane ziemniaki przecisnąć przez praskę. Następnie wyciśnięte ziemniaki połączyć z tymi ugotowanymi. Ważne! Gotowanych ziemniaków powinno być mniej więcej tyle ile zajmuje 1/4 ziemniaków wyciśniętych z wody. Do mieszanki dorzucić trochę soli i wrzucić krochmal (mąkę ziemniaczaną) która opadła na dnie naczynia z wyciśniętą wodą. Wodę wylać. Wszystko razem wymieszać na gładką masę - mieszanka nie powinna być zbyt mokra, więc jeśli mocno rozchodzi się w rękach, należy dodać trochę mąki ziemniaczanej. Z doświadczenia wiem, że wszystko zależy od ziemniaków, których używamy i nie zawsze jest to potrzebne. Osobiście rzadko ją dodaję - tylko w ostateczności.

Mięso mielone doprawić solą i pieprzem. Wycisnąć przez praskę dwa ząbki czosnku, zetrzeć do niego jedną cebulę. Dodać majeranek i wszystko dobrze wymieszać.

Zaczynamy formować kartacze. Nakładam na rękę trochę ciasta ziemniaczanego i rozpłaszczam go na wielkość swojej dłoni. Na środek nakładam porcję mięsa mielonego i ciasto zawijam tak, aby schować je w środku. Formuję owalny kształt i odkładam na stolnicę. 

W dużych garnkach gotuję wodę z dodatkiem soli i odrobiną oleju. Kiedy zaczyna się gotować wrzucam do niej uformowane wcześniej kartacze - jeden po drugim, nie pozwalając, aby woda przestała wrzeć. Kiedy wrzucimy wszystkie - zmniejszamy ogień i gotujemy. Do wody można dosypać odrobinę majeranku - ziemniak przechodzi wtedy ciekawym aromatem. Osobiście obserwuję kartacze co 5-10 minut, dobrze wyrobione ciasto nie powinno się rozwalać i po wypłynięciu gotuję je jeszcze około 20-30 minut. Pamiętajcie, żeby włączyć okap kuchenny, bo zapach będzie utrzymywał się w domu przez kilka dni. Zanim wyłączę garnek wyciągam jednego kartacza na próbę - przekrawam go na pół i sprawdzam czy mięso w środku jest dogotowane - jeśli tak, to garnki wyłączam i danie gotowe. 

Na nagrzaną patelnię wrzucam pokrojony w kostkę lub paski boczek. Smażę aż do zarumienienia, następnie dorzucam skrojoną w kostkę cebulkę i smażę do miękkości. Tak przygotowaną okrasą posypuję gotowe kartacze.

Do kartaczy świetnie pasuje surówka z kiszonej kapusty z odrobiną oleju, soli, pieprzu, cebuli i cukru. 

Na Litwie jadłam kartacze polane słodką śmietaną i również smakowały bardzo dobrze.

Smacznego!

P. S. Danie doskonale smakuje kolejnego dnia, pokrojone w plastry i odmażone na patelni 🤭 

Inne dania z ziemniaków z kuchni podlaskiej:
babka ziemniaczana i kiszka ziemniaczana. 

Jeśli podoba Ci się ten przepis, to możesz postawić mi za niego kawę ;)

___________________________________________

Po takim gotowaniu z pewnością będziecie mieli masę sprzątania. Osobiście staram się robić to na bieżąco, podczas gotowania, jednak nie zawsze mam na to ochotę. Moja znajoma czynności, jaką jest sprzątanie nie znosi, więc raz na jakiś czas wynajmuje sobie firmę, która zajmie się tym za nią - jak np: https://www.hojoclean.pl/warszawa/. Tego typu firmy zaopatrzone są w profesjonalny sprzęt, dzięki czemu w naszym mieszkaniu czy innym miejscu będzie czysto, ale i jakość powietrza zdecydowanie się poprawi. Sprawdzeni i przeszkoleni pracownicy z pewnością wszystko dokładnie wyczyszczą i sprawią, że znowu będziemy się cieszyć czystością i odpoczniemy. Jak myślicie, czy takie rozwiązania są dobre?